Gmina Tułowice leży na Nizinie Śląskiej, w centrum województwa opolskiego, nad Ścinawą Niemodlińską (prawy dopływ Nysy Kłodzkiej).

Ta najmłodsza z opolskich gmin, utworzona w 1992r. ma niepowtarzalne położenie geograficzne. Cały jej obszar bowiem włączony jest do chronionego kompleksu Borów Niemodlińskich i dzięki temu należy do najbardziej interesujących pod względem krajobrazowych i przyrodniczym terenów Opolszczyzny. Powierzchnia gminy wynosi 8113 ha z czego 70% to lasy o wysokiej wartości pod względem ekologicznym i gospodarczym.

W skład gminy wchodzi 6 sołectw: Tułowice, Tułowice Małe, Skarbiszowice, Szydłów, Goszczowice i Ligota Tułowicka. Zaledwie 8 kilometrów dzieli Tułowice od Niemodlina, a 28 km od Opola. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 405 relacji Niemodlin-Korfantów-Prudnik, a wschodnią granicą gminy przebiega autostrada A4.

Dzięki niepowtarzalnemu położeniu geograficznemu Tułowice należą do najbardziej interesujących pod względem krajobrazowym gmin Opolszczyzny. Obszar gminy należy do obszaru chronionego Borów Niemodlińskich. Obszary takie są tworzone by skutecznie chronić zasoby naturalne przed degradacją. Właściwe ich użytkowanie zapewnia odpowiedni rozwój zwierząt i roślin oraz ich zbiorowisk. Najpoważniejszym aspektem funkcjonowania obszarów chronionych jest rekompensowanie strat, jakie ponosi przyroda w miejscach o silnej antropopresji. Wysoka lesistość, śródleśne stawy rybne  i torfowiska zapewniają wyjątkowo korzystne warunki dla bytowania dzikich zwierząt, w tym szczególnie ptaków leśnych i wodnobłotnych. Strategia rozwoju gminy zakłada ochronę środowiska naturalnego, przy jednoczesnej edukacji ekologicznej mieszkańców oraz stworzenie centrum turystyki kwalifikowanej i weekendowej. Tereny bogate w faunę, florę, tworzenie miejsc chronionych, a zarazem chętnie wykorzystywana możliwość penetrowania gminy pieszo lub rowerem sprawiły, że zostały podjęte określone zabiegi chroniące środowisko.

Wody na terenie gminy Tułowice zajmują niewielką powierzchnię, łącznie około 139 ha, z czego na stawy hodowlane przypada 110 ha. Stawy te niezależnie od wymiaru gospodarczego spełniają ważną funkcję pozaprodukcyjną – wpływają na kształtowanie mikroklimatu poprzez zwiększenie wilgotności gleby i powietrza oraz uatrakcyjniają walory miejscowego krajobrazu, służą rekreacji i wędkowaniu. Przede wszystkim stanowią jednak miejsce bytowania i żerowania licznych, w tym rzadkich i chronionych gatunków ptactwa wodno błotnego i z tej racji zasługują na szczególną formę ochrony. Jako ostoja wielu gatunków wzbogacają bioróżnorodność środowiska w wodno-błotne zbiorowiska roślinne. Przez teren gminy Tułowice przepływa Ścinawa Niemodlińska – prawobrzeżny dopływ Nysy Kłodzkiej. Odwadnia ona kompleksy leśne poprzez dużą liczbę strumieni i rowów doń dopływających.
Kluczową formację przyrodniczą stanowią w gminie Tułowice lasy – zajmują niemal 70 procent jej powierzchni. Wskaźnik ten należy do najwyższych na Opolszczyźnie. Zbiorowiska leśne pradawnej Puszczy Niemodlińskiej uległy już silnemu przekształceniu, bowiem naturalne drzewostany wycięto, a na ich miejscu od początku XIX wieku wprowadzono sosnę, rzadziej świerk i modrzew, a spośród gatunków nierodzimych: sosnę wejmutkę, daglezję i dąb czerwony. W borach zachowały się fragmenty drzewostanów, jak też pojedyncze drzewa z przełomu XVIII-XIX wieku, chronione jako rezerwaty bądź pomniki przyrody.
 

Niektóre z drzew uznanych za pomniki przyrody na terenie Gminy Tułowice:

• dwustuletni modrzew europejski w Szydłowie (stacja PKP),
• ponadstuletnia sosna pospolita o podwójnym pniu w Szydłowie (50 m od dworca PKP),
• trzystuletni dąb szypułkowy w Goszczowicach (oddz. lasu 195),
• ponaddwustuletnie dwie sosny pospolite w Tułowicach (oddz. lasu 55),
• ponad 250-letni dąb szypułkowy w Tułowicach oddz. lasu 9).

Ponadto za zabytek kultury uznano park w Tułowicach o powierzchni 6,6 ha. Chronione jest również stanowisko bociana czarnego, położone na obszarze administrowanym przez Nadleśnictwo Tułowice.

Obszar Gminy Tułowice jest przyjazny turystom pieszym i rowerowym. W celu ułatwienia zwiedzania stworzono trasy turystyczne, do których wydany został przez Urząd Gminy informator – przewodnik. Jego tradycyjną wersję wraz z mapą Gminy i planami Tułowic oraz Szydłowa można nabyć w Gminnej Bibliotece Publicznej w Tułowicach, ul. Świerczewskiego 8, tel. (77) 4600674.